Een cultuur is een bundeling van mensen, gedragingen en rituelen. Een omgeving waar het werk zich afspeelt en waar mensen zich toe verhouden. Een organisatiecultuur is een verzameling van (fractale) patronen waaruit je kunt zien welk gedrag wel en niet ‘ok’ is volgens de groep, hoe een organisatie leert, besluit, doet en denkt en welke kwaliteiten valkuilen en leermogelijkheden er liggen. De purpose en de taak van de organisatie zijn heel vormend voor de cultuur. Daar liggen kwaliteiten en drijfveren in verscholen, en ook de schaduwkant, onontwikkeld potentieel of belemmerende patronen.
Wanneer er sociale onveiligheid leeft, of er zijn meldingen van grensoverschrijdend gedrag of gevoelens van uitsluiting, is het belangrijk om te werken aan een veilige lerende organisatiecultuur. Onveiligheidsbeleving is altijd een signaal van een organisatiecultuur die uit balans is, en het zijn de leiders die de norm te herstellen hebben. Daar waar er afhankelijkheidsrelatie zijn en een competitieve of hiërarchische werkomgeving, zijn er meer risico’s op sociale onveiligheid. Maar ook daar waar er téveel ruimte wordt gegeven door leidinggevenden (laissez faire), en steun van betrouwbaar leiderschap ontbreekt, is er eerder sprake van een onveilige werkomgeving.
Wij kijken mee om precies te diagnosticeren welk vraagstuk er leeft en wat er nodig is om hier uit te komen. Het is vaak nodig om te normeren, opnieuw voor te leven wat de gewenste cultuur en way of working is. Het open gesprek leren voeren, elkaar leren aanspreken en grenzen bespreekbaar maken. Nieuwe rituelen introduceren zodat deze manier van samenwerken en communiceren ook verankerd wordt. Betrouwbaar leiderschap gaat hierin voor.
In de eerste fase van onze opdrachten duiken we altijd onder in de organisatiecontext. Het is meer dan een kennismaking, het is een interventie op zich. We kijken als antropologen, we kijken systemisch, we ontmoeten de verzameling van gedragingen van mensen via onze manier van kijken. Daar speelt zich de cultuur af.
Nadat we de cultuur samen met onze opdrachtgevers ‘In Beeld’ hebben, ontwerpen we een aanpak op maat. Cultuurverandering vraagt tijd, dat is niet in een half jaartje gefixt, want er zit veel winst in het huidige systeem. Maar je kunt met een aantal gerichte interventies al veel doen.
Concrete voorbeelden van SoulSearchers cultuurtrajecten:
- Via een cultuuromslag de opsporing in beweging zetten, in de eenheid Midden Nederland, door te werken aan verbindend leiderschap en het versterken van de urgentie op een gezamenlijke koers. Onze aanpak is geïnspireerd en op maat gemaakt vanuit het concept Verwaarloosde Organisaties van Joost Kampen. Lees hier meer meer over deze aanpak.
- Een aanpak voor een meer bezielde Landelijke Huisartsen Vereniging, met meer eigenaarschap van medewerkers, collectief leiderschap bij het MT en een steviger relatie met haar leden. Lees hier meer over resultaten en learnings van de aanpak, gebaseerd op de principes van Frederic Laloux uit zijn boek Reïnventing organisations.